شاید تا به حال تجربه استفاده از سیستم عامل های مختلف را داشته باشید. سیستم عامل هایی که محبوبیت بالایی دارند ویندوز، لینوکس و یونیکس هستند و یکی دیگر از آن ها که در این چند سال اخیر مورد استقبال کاربران قرار گرفته است، اوبونتو می باشد.
اوبونتو یک واژه آفریقایی است که به معنای انسانیت در قبال دیگران می باشد و تلفظ صحیح آن OO-BOON-TOO می باشد.
حال چرا این کلمه با این معنا برای این سیستم عامل انتخاب شده است به این دلیل است که اوبونتو یک نرم افزار متن باز (open source) می باشد و همان طور که از معنای لغوی آن مشخص است، کلمه بشریت را درکنار یکدیگر بودن معنا می کند و به درستی تداعی کننده یک نرم‌افزار متن‌باز در ذهن خواهد بود.
اوبونتو سیستم عاملی است که توسط مارک شاتل ورث (Mark Shuttleworth) در سال 2004 منتشر شد. در ابتدا به صورت موقت به عنوان شاخه ای از Debian GNU/Linux فعالیت خود را آغاز نمود. دلیل انتشار نسخه موقت هم این بود که هر شش ماه یک نسخه جدید از اوبونتو منتشر شود و از کدهای دبیان (Debian) استفاده نماید.
اوبونتو یک نرم‌افزار آزاد و open source است و کلیه نسخه‌های آن به صورت کاملا رایگان عرضه می شود.
یکی از نکات مورد توجه در این سیستم عامل، تاکید بر دسترسی جهانی است، به همین منظور این نرم‌افزار برای تمام ملیت‌ها و به زبان های مختلف عرضه شده است. کار کردن با اوبونتو بسیار راحت است و حتی کاربران مبتدی نیز، شیوه های کار با آن را فرا می گیرند و خیلی سریع به محیط آن عادت می کنند.
در اوبونتو شما قادر خواهید بود نرم افزارها را مطابق نیاز خود سفارشی نموده و استفاده نمایید. اوبونتو دارای انواع ابزارهای متداول اداری، اینترنت، گرافیک، برنامه نویسی و چندرسانه‌ای می باشد و همین امکانات باعث شده که مورد استقبال عموم قرار گیرد.
این سیستم عامل یکی از کاربرپسندترین نسخه های گنو-لینوکس(GNU/Linux)است و در مدت نسبتا کوتاه عمر خود، توانسته بین کاربران عادی رشد خیره کننده ای داشته باشد و از محبوبیت خاصی نیز برخوردار شود.
گنو-لینوکس یک سیستم عامل آزاد، ایمن و کارآمد است. برخلاف ویندوز و سیستم عامل‌های دیگر، کدهای گنو-لینوکس برای عموم در دسترس است و چون این سیستم عامل از نوع open source است، به وسیله مشارکت کنندگان و علاقمندان در حال توسعه می باشد.
کوبونتو: بخشی از پروژه اوبونتو است و از همان هسته استفاده می کند و یک نسخه رسمی بر اساس اوبونتو است که با میزکار KDE عرضه می شود.
ادوبونتو: یک نسخه رسمی بر اساس اوبونتو است که برای استفاده در محیط های آموزشی آماده شده است. توسعه ادوبونتو با همکاری تعدادی از اساتید و محققین با ملیت های مختلف انجام شده است. ادوبونتو به طور کلی باعث خواهد شد تا اساتید به سرعت بتوانند یک محیط آموزشی بنا نموده و آن را مدیریت کنند.
زوبونتو: یک نسخه رسمی بر اساس اوبونتو است که دارای میزکار Xfce می‌باشد. این نسخه برای کاربرانی مناسب است که دارای سخت‌افزارهای قدیمی با قابلیت های پایین هستند. زوبونتو به طورکلی دارای بسته‌های میزکار Gnom می باشد.
در تعاریف فوق انواع میزکار Xfce ، Gnom، KDE دیده شد که حال به تعریف آن ها می پردازیم:
Xfce میزکار پیش‌فرض زوبونتو است. این میزکار با استفاده از xubuntu-desktop قابل نصب می باشد.
Gnom میزکار اصلی زوبونتو است. این میزکار با نصب ubuntu-desktop نصب می شود.
KDE نیز میزکار پیش‌فرض کوبونتو است. این میزکار به کمک بسته kubuntu-desktop نصب می شود.
تفاوت های نسخه های Desktop و Alternate :
Desktop : این نسخه بدون نیاز به نصب بر روی هارد دیسک قابلیت اجرا دارد. اگر تا به حال نسخه های live ویندوز را دیده اید نسخه Desktop نیز به همین ترتیب اجرا می شود.
Alternate: این نسخه حتما برای اجرا شدن می بایست روی سیستم نصب شود. این نسخه سیستم شما را بوت نموده و پس از اجرای یک سری دستورات اوبونتو را روی سیستم شما نصب میکند.
شما بدون نصب هیچ افزونه ای قادر خواهید بود متون فارسی را در ابزارهای اداری و یا اینترنتی بررسی نمایید.
برای ویرایش فایلهای فارسی شما به سادگی دسترسی کافی جهت انجام تنظیمات مربوطه را خواهید داشت. راهنمای اضافه نمودن امکانات زبان فارسی به اوبونتو نیز به شما کمک خواهد کرد تا افزونه های مورد نیاز را اضافه نموده و تنظیمات مربوطه را انجام دهید.
ضمنا بسیاری از منوها و ابزارهای مختلف اوبونتو نیز به زبان فارسی ترجمه شده و پس از نصب نرم افزارهای مربوطه شما قادر خواهید بود میزکار اوبونتو را به فارسی ببینید.
اوبونتو دارای بسته‌های نرم‌افزاری کاربردی و متنوعی می باشد. وقتی اوبونتو را نصب می کنید برخی از محبوب‌ترین و پرکاربرد ترین این بسته‌های نرم‌افزاری که معمولا برای کارهای روزمره کافی هستند، نصب خواهند شد. علاوه بر این شما می توانید طیف بسیار وسیعی از نرم افزارهای مورد نیاز خود را به صورت رایگان دریافت و نصب نمایید.
حدود 1000 بسته نرم‌افزاری به صورت پیش‌فرض نصب می شوند و حدود 1500 بسته نیز پس از نصب سیستم عامل از طریق اینترنت قابل نصب خواهد بود.
امروزه سیستم عامل های متفاوتی وارد بازار شده اند که از جمله آنها می توان به ویندوز، لینوکس و یونیکس اشاره کرد، اوبونتو نیز سیستم عاملی است که مدتی است وارد بازار شده و کارایی ها و مزایای مربوط به خود را دارد. هر چند ممکن است تا به حال کاربران عادی حتی اسم این سیستم عامل را نیز نشنیده باشند، اما با توجه به مباحث مطروحه در این مقاله می توان به این نتیجه رسید که چنین سیستم عاملی با توجه به open source بودن و اینکه برنامه نویسان در سراسر دنیا روز به روز در حال اعمال تغییرات روی آن هستند، می تواند در کنار سیستم عامل های محبوب اشاره شده قرار گیرد و حتی با آن ها رقابت نزدیکی نیز داشته باشد.