RBL سایت هایی هستند که وضعیت IP یا دامنه هایی که ممکن است از آن اسپم ارسال شود را مشخص میکنند. هدف این سرویس ها مشخص کردن مبدأ ارسال کننده های اسپم است تا ادمین های شبکه و سرویس های ایمیل، سرورهای خود را از دریافت ایمیل های اسپم محافظت نمایند. تعداد زیادی RBL وجود دارند که اکثر آنها این سرویس را بطور رایگان در اختیار شما قرار میدهند.
RBL یا Realtime black lists سایت های ارائه دهنده خدمات ایمیل هستند که برخی از آنها با کمک ISP یا همان شرکت های خدمات اینترنت، ترافیک ایمیل های ارسالی از یک آیپی را بررسی کرده و در صورتی که ارسال اسپم آن ها بیش از اندازه باشد، آن ها را در لیست سیاه خود قرار می دهند. در صورتی که یک آیپی در یک RBL لیست شود، احتمال رسیدن ایمیل های ارسالی در inbox مقصد بسیار کم شده و ارسال های آن دچار اختلال می شود.
امروزه RBL ها نسبت به قدیم اهمیت بیشتری پیدا کرده اند و حساس تر از قبل ، تمامی ایمیل های یک دامنه و آمار ارسال آن را بررسی کرده و طی یک فرآیند کامل به بررسی اسپم بودن یا عدم آن می پردازند. روند تست و چک کردن RBLها از نوع ارسال، تعداد ارسال در لحظه و ساعت، تعداد ایمیل های ریجکت شده و غیره است و به این ترتیب پی به وضعیت آن خواهند برد، در کنار آمارهایی که از این موارد بدست می آورند، وضعیت رکوردهای DMARC ،DKIM و SPF یک سرور ارسال کننده مهم است و می تواند وضعیت احراز هویت یک دامنه را به RBL ها نشان دهد.
قرار گرفتن IP در RBL میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد. ویروس ها spyware ،trojan و در کل بد افزارها در ایمیل میتوانند یکی از دلایل مسدود شدن IP شما باشد. اگر توسط شرکت و یا سازمانتان بلاک ایمیل انبوه ارسال شود ممکن است ایمیل های شما توسط کاربران spam گزارش شده و احتمال Blacklist شدن IP شما افزایش یابد. بعضی از سرویس دهندگان RBL با ISP کار میکنند به این صورت که بصورت اتوماتیک ترافیک مربوط به ایمیل بررسی شده و ارسال ایمیل های انبوه و یا غیره شناسایی و IP ارسال کننده بصورت اتوماتیک در لیست سیاه RBL ها قرار خواهند گرفت.
دلایل و نکاتی که در مورد RBL ها و یا در کل Blacklist ها ذکر شد، دلایل عمومی است و ممکن است هر RBL سیستم های مختلفی را در کنار این موارد برای تست اضافه کنند. به طور مثال برخی از دامنه ها با پسوند لوکال مانند ru ،uk و غیره به طور پیش فرض 6 روز در یک RBL با نام SpamFresh قرار می گیرد و به طور اتوماتیک در صورت عدم ارسال اسپم از RBL این سرویس خارج میشود. برای تست و چک کردن وضعیت IP و یا دامنه خود میتوانید به سایت های RBL مانند spamhaus مراجعه کرده و وضعیت را چک کنید. اما این کاری طاقت فرسا خواهد بود، مخصوصاً اگر بدانید بیش از 100 سایت و شرکت در این زمینه فعالیت می کنند و شما باید به طور میانگین هر یک الی دو هفته یک بار برای اطمینان، دامنه و آدرس IP خود را چک کنید.
بهترین سایت برای بررسی RBL ها و مشاهده آیپی های بلاک شده سایت Mxtoolbox.com می باشد که اختصاصاً به ارائه خدمات ایمیل می پردازد و می توانید با مراجعه به آن به قسمت Blacklists مراجعه نمایید. با استفاده از گزینه Details، وارد سایت RBL که آیپی شما را بلاک کرده است می شوید و می توانید در آن ثبت نام کنید و علت بروز این مورد را مشاهده نمایید. با استفاده از گزینه Ignore، می توانید آیپی خود را از آن RBL خارج کنید که در برخی از آن ها نیاز به ثبت نام بوده و برخی از آن ها برای آنبلاک کردن آیپی، از شما هزینه دریافت می کنند و برخی دیگر نیز پس از ۳ روز یا بیشتر در صورتی که ارسال اسپمی از سمت آیپی مشاهده نکنند، آیپی شما را از لیست خود خارج خواهند كرد.
در ابتدا باید IP خود را توسط یک سایت مرجع که RBL ها را برسی میکند اسکن نمایید. اگر IP شما توسط یکی از سرویس دهندگان RBL بلاک شده باشد میتوانید وارد سایت سرویس دهنده RBL مورد نظر شده و از منوی سایت آن گزینه DeList را انتخاب نمایید. این عبارت ممکن است در سایت RBL های مختلف کمی متفاوت باشد، سپس باید علت بررسی خود از انسداد را ذکر نمایید، متن ارائه شده باید انگلیسی باشد. متن شما میتواند مربوط به ارسال اسپم توسط یک کاربر و یا یک ویروس باشد که در سطر آخر باید ذکر نمایید که مشکل را بررسی و رفع نموده اید.