تا به حال متوجه شده اید که گوگل وب سایت ها را براساس فاکتورهای متفاوت مورد بررسی قرار داده و رتبه آن ها را مشخص می نماید. در واقع هر وبسایتی بتواند هماهنگی بیشتری با خواسته های گوگل برقرار کند، رتبه بهتری را در صفحه نتایج گوگل خواهد داشت. گوگل راهنمایی مینماید که وب سایت خود را به اندازه ای بهینه سازی کنید که همۀ کاربران به راحتی بتوانند از محتوا، خدمات یا محصول شما استفاده کنند. در پشت این توصیۀ ساده ده ها نکته ریز و به هم پیوسته وجود دارد، حال موتور جستجوی گوگل برای بررسی و آنالیز سایت، طیف وسیعی از ابزارها را در اختیار شما قرار می دهد که Google Lighthouse یا فانوس دریایی گوگل یکی از آنها می باشد و در این مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
احتمالا تا کنون برای شما نیز پیش آمده است که تمامی اصول و قوانین مربوط به سئو را در وب سایت خود اجرا کردید اما در صفحه نتایج گوگل، رتبه مطلوبی بدست نیاورده اید. گوگل لایت هاوس به شما کمک می کند تا وب سایت خود را با الگوریتم ها و استانداردهای گوگل همسو کرده و آن را به وب سایتی حرفه ای و کاربرپسند تبدیل نمایید. گوگل لایت هاوس یک ابزار کاربردی و رایگان است که با بررسی بخش های مختلف صفحات یک وب سایت، گزارش کاملی از عملکرد فنی آن در اختیار شما قرار می دهد تا با استفاده از آن بتوانید وب سایت خود را بر اساس استانداردهای گوگل بهینه سازی کنید. ابزار Lighthouse با ارزیابی دقیق و کامل یک وب سایت، ایرادات و اشکالات آن را پیدا کرده و سپس راه حل هایی را جهت بهبود و برطرف ساختن مشکلات فنی آن به شما ارائه خواهد داد.
Google Lighthouse به اختصار Lighthouse ابزاری رایگان و متن باز از گوگل است که به شما در بهبود عملکرد، دسترس پذیری و سئو وب سایتتان کمک می کند. بخش زیادی از گزارش Lighthouse تخصصی و مربوط به کار طراحان سایت و مدیران سرور است. بعضی از این هشدارها و گزارش ها هم مربوط به کارهای ساده ای هستند که هر کاربری می تواند با چند کلیک یا کمی تحقیق آنها را برطرف کند. حتی اگر یک متخصص طراحی سایت نیستید، توصیه می کنیم یک بار این گزارش را مرور کنید تا بتوانید از Google Lighthouse برای سنجش کیفیت سایت خود استفاده کنید.
هنگامی که URL یکی از صفحات وب سایت خود را در گوگل لایت هاوس وارد می کنید، این ابزار شروع به انجام انبوهی از آزمایش ها بر روی صفحه موردنظر می کند تا گزارش جامع و کاملی از آن تهیه کرده و عملکرد صفحه را با شرح جزئیات کامل در اختیار شما قرار دهد. پس از تکمیل و ارائه گزارش می توانید مواردی که ابزار Lighthouse به آن اشاره کرده است را به طور مجزا مورد بررسی قرار داده و با مطالعه راهکارهای ارائه شده نیز نسبت به بهینه سازی صفحه موردنظر اقدام نمایید. همانطور که اشاره کردیم، گوگل لایت هاوس میزان کیفیت یک صفحه را از طریق امتیازدهی از 1 تا 100 تعیین می کند؛ یعنی برای هر عاملی که مورد بررسی قرار می دهد یک امتیاز در نظر گرفته و آن را در قالب یک نمودار دایره ای با رنگ های مختلفی همچون سبز یا عالی، نارنجی یا متوسط و قرمز یا ضعیف نمایش می دهد. با مشاهده این امتیازات و مطالعه راهکارهای ارائه شده در گزارش گوگل لایت هاوس به راحتی و بدون نیاز به دانش فنی و تخصصی می توانید نقاط ضعف و قوت صفحات سایت خود را شناسایی کرده و آنها را برطرف نمایید.
مواردی که در گزارش Google Lighthouse مورد ارزیابی قرار می گیرند عبارت اند از:
1. عملکرد و کارایی یا Performance
این بخش مربوط به سرعت بالا آمدن یا بارگذاری کامل وب سایت یا اپلیکیشن است. در این قسمت مشخص می شود سرعت بارگذاری وب سایت مناسب است یا خیر، این بخش موارد زیر را در بر می گیرد:
• First content paint : این فاکتور به اختصار FCP نامیده می شود و نشان می دهد چقدر طول می کشد تا هر نوع محتوایی بر روی صفحه نمایش ظاهر و برای کاربران قابل مشاهده شود. واحد این شاخص بر حسب ثانیه است و لایت هاوس با توجه به میانگین FCP سایر وب سایت ها، امتیاز سایت شما را مشخص می کند.
• First meaningful paint : شاخص FMP نشان می دهد که چقدر طول می کشد تا اولین محتوای معنی دار بر روی صفحه نمایش ظاهر شود. هر چقدر میزان این شاخص پایین تر باشد، صفحه سریع تر ظاهر می شود.
• Speed index : این شاخص، مشخص کننده سرعت بارگذاری محتوای وب سایت است. در واقع این فاکتور، سرعت نمایش محتوا در طول بارگذاری صفحه را اندازه گیری می کند.
• First CPU idle : فاکتور FCI، اولین زمانی است که کاربر می تواند روی یک لیست بازشونده کلیک کند.
• Time to interactive : زمان تعامل یا TTI، مدتی است که صفحه کاملا قابل تعامل باشد. به بیان دیگر، زمانی است که همه قسمت های سایت در دسترس باشد.
2. دسترس پذیری یا Accessibility
این بخش مشکلاتی که باعث می شود کاربران نتوانند به صفحه شما دسترسی پیدا کنند، بررسی کرده و با رنگ قرمز نمایش می دهد. گزارشات این شاخص، شامل بررسی های مربوط به عنوان صفحه، رنگ های زمینه، پیش زمینه کنتراست و غیره است.
3. بهترین تجربه کاربری یا Best Practices
شاخص روش برتر، علاوه بر گزارش بررسی HTTPS، حافظه پنهان برنامه، ایمنی پیوندهای متقابل و ابعاد درست صفحه، به درخواست های مربوط به کتابخانه های آسیب پذیر جاوا و API های نادرست نیز پاسخ می دهد.
4. شاخص های سئو SEO
تمام بخش ها و شاخص هایی که تا اینجا به شما معرفی کردیم، مواردی هستند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در سئو سایت نقش دارند. اگر می خواهید وب سایت شما ترافیک قابل توجهی داشته باشد، باید سایت خود را مطابق قوانین گوگل طراحی کنید. در این آزمون، الگوریتم لایت هاوس به بررسی عوامل موثر بر سئو سایت می پردازد تا اگر در این زمینه مشکلی وجود داشت، به شما پیشنهاداتی را برای بهبود و ارتقای رتبه سئو ارائه دهد.
5. وب اپلیکیشن پیش رونده یا Progressive Web App
وب اپلیکیشن پیش رونده یا PWA به وب سایت هایی گفته می شود که مانند اپلیکیشن های نصب شده بر روی گوشی های تلفن همراه در بستر وب قابل استفاده هستند. فاکتور PWA عواملی مانند نحوه نمایش صفحات در گوشی های تلفن همراه، استفاده از تگ Viewport، تغییر HTTP به HTTPS، وضعیت بارگیری صفحات در صورت ضعیف بودن اینترنت و توانایی وب سایت در ارائه محتوا به صورت آفلاین را مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که وب سایت شما از اپلیکیشن های پیشرفته وب استفاده کند، بخش PWA به گزارش صفحه اضافه می شود.
هنگامی که یک URL را به ابزار خودکار ارسال می کنید، چندین ممیزی صفحه را اجرا می کند و گزارشی با جزئیات نحوه عملکرد صفحه ایجاد می کند. سپس می توانید از پیشنهادات نتایج برای بهبود سرعت سایت خود استفاده کنید. گوگل لایت هاوس فقط برای توسعه دهندگان نیست و برای هر صاحب سایتی که علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد وب سایت خود و مراحل مشخص برای بهینه سازی آن است، مناسب است. گوگل لایت هاوس به شما کمک می کند تا وب سایت خود را به همان روشی که گوگل می بیند، ببینید. با گوگل لایت هاوس می توانید از بینش های عملی آن برای بهینه سازی صفحات خود برای رتبه بندی بهتر نتایج موتور جستجو استفاده کنید. گوگل لایت هاوس از سیستم امتیاز دهی 1 تا 100 استفاده می کند و سایت ها را برای اتصال 3G شبیه سازی شده آزمایش می کند. با این حال، نمرات ممکن است در طول زمان متفاوت باشد زیرا گوگل اغلب معیارهای رتبه بندی خود را به روز رسانی می کند.
Google Lighthouse به شما کمک می کند تا متوجه شوید سایت با چه سرعتی بارگزاری می شود و چه مدت زمان طول می کشد تا کاربر بتواند با سایت تعامل برقرار کند. به این نکته توجه داشته باشید که سرعت بارگزاری سایت، اهمیت بسیاری زیادی در نحوه تعامل کاربران با سایت شما دارد. مواردی که برای درک بهتر می توان اشاره کرد ابتدا بسیاری از کاربران می گویند بدترین بخش از تجربه رابط کاربری، انتظار طولانی برای بارگیری صفحات سایت است، به طور میانگین بارگزاری اکثر صفحات فرود در تلفن همراه تقریبا 15 ثانیه طول می کشد، به طور متوسط 70 درصد کاربران، زمان خود را در سایت هایی می گذرانند که سرعت بارگزاری آن بیش از پنج ثانیه است، با افزایش هر یک ثانیه در مدت زمان بارگزاری صفحه سایت، نرخ تعامل کاربران هفت درصد کاهش پیدا می کند.
آنالیزهای Lighthouse پس از انجام شدن همیشه راه حل هایی را نیز پیش پای قرار می دهند. راه حل هایی نظیر راه های کم کردن مدت زمان بارگذاری، مانند کم کردن حجم عکس ها، پاکسازی کش های JavaScript یا CSS، کم کردن منابع بلاک کننده رندرها که باز به فرمان های جاوا اسکریپت و CSS برمی گردد، مدت زمان پاسخگویی سرور و جلوگیری از Redirect شدن نیز جزو راه هایی هستند که می توانید با استفاده از آنها عملکرد وبسایت را بهبود بخشید. اگر بخواهیم فهرستی از پیشنهادهای لایت هاوس برای بهبود عملکرد وبسایت و یا اپلیکیشن ها را بنویسیم، نتیجه فهرستی مانند فهرست زیر خواهد شد:
• کم کردن منابع بلاک کننده رندرها
• فرمت های عکس next-gen در سرورها
• فعال کردن فشرده سازی متن ها
• غیرفعال کردن CSSهای غیرقابل استفاده
• مطمئن شدن از واضح بودن متون هنگام بارگذاری Webfontها
• استفاده صحیح از کش Cacheها برای جنبه های مختلف وبسایت
• بهبود سازی Critical Rendering Path
• عدم استفاده از عکس های بیش از حد بزرگ
• به تاخیر انداختن بارگذاری عکس های خارج صفحه
• فشرده سازی CSS
• فشرده سازی JavaScript
• بهینه سازی عکسها
• فعال کردن قابلیت پیش اتصال به سرورها
• پایین نگه داشتن مدت زمان پاسخگویی سرورها
• جلوگیری از Redirectها
• پیش بارگذاری Request های کلیدی
• استفاده از فرمت های ویدیویی برای محتوای انیمیشنی
• کاهش وزن کلی بایت ها
• جلوگیری از افزایش اندازه بیش از حد DOMها
• بررسی نحوه عملکرد وبسایت با استفاده از تست های تایمینگ
• کاهش مدت زمان Bootup جاوا اسکریپت
• کاهش مدت زمان بارگذاری موضوع اصلی
درجایی که بسیاری از تحلیل های وب روی اعداد و ارقام سرد و بی روحی مثل تعداد بازدیدها، بارهای صفحه و نرخ خروج تمرکز می کنند، فانوس دریایی گوگل وارد میدان شده تا نه تنها اعداد و ارقام، بلکه راهکارهایی برای بهبود وب سایت، افزایش رضایت بازدیدکنندگان و دستیابی به نرخ تبدیل بالاتر را به شما ارائه دهد. لایت هاوس یا فانوس دریایی گوگل یک ابزار در حال توسعه است و هر چند وقت یکبار تست ها و گزارش های جدیدی به آن اضافه می شود. هر چند بسیاری از موارد این گزارش تخصصی و پیچیده هستند، اما درک حداقل ها برای هر کسی که به نوعی با وبسایت ها و وب اپلیکیشن ها سروکار دارد، مفید خواهد بود. صاحب یک وب سایت که پیش از این فکر می کرد وب سایتش خیلی خوب کار می کند، با یک تست لایت هاوس متوجه خواهد شد چه مشکلاتی دارد. پس از طراح سایتش می خواهد که آنها را رفع کند و اگر هم یک طراح حرفه ای هستید پس بهتر است در هر پروژه ای به این نکات ریز و درست دقت کنید تا نتیجه کار مطابق برترین استانداردهای روز باشد. البته باید خاطر نشان شد که گوگل لایت هاوس، از نحوه قضاوت گوگل در مورد صفحات وب سایت اطلاعات کارآمد و مفیدی در اختیار شما قرار می دهد. این موضوع نه تنها برای رتبه بندی خوب در موتورهای جستجو اهمیت دارد، بلکه شما را از نحوه تجربه کاربران وب سایت نیز مطلع می کند.