برای ویرایش نسخه 7 ویندوزفون شرکت هایی نظیر HTC ، Del ، LG ، Samsung ، Acer ، Alcatell ، Toshiba ، Nokia ، ZTE با شرکت Microsoft همکاری نمودند. همچنین شرکت های Nokia , Samsung , Htc , Huawei در ویرایش نسخه 8 ویندوزفون همکاری دارند.

بر خلاف سیستم عامل ویندوزموبایل که می توان گفت پیکربندی ای شبیه به سیستم عامل ویندوز دارد، در این سیستم عامل رابط کاربری وجود دارد، با نام مترو که نسبت به دیگرسیستم عامل ها پویاتر می باشد. از این رابط کاربری معمولأ در سیستم عامل ویندوزفون و X-Box و ... استفاده می شود.

در سیستم عامل ویندوزفون می توان تمام Contact ها رادر قسمتی به نام People Hub ذخیره سازی نمود، در این بخش قادر به این کار هستید که Contact ها را با Gmail , Linkedin , Yahoo , Facebook و … همگام سازی نمائید. در ویندوزفون شما می توانید بین Contact ها لینک بسازید.

در ویندوزفون برای تایپ پیام یک صفحه کیبرد طراحی شده است که در این کیبرد شما امکان ارسال شکلک های خندان را هم نیز دارید. امکان حدس زدن اسپل کلمات، حدس زدن کلمات در حین اینکه جمله را تایپ می نمائید دارید. در این نسخه شما می توانید کیبرد سخت افزاری هم به گوشی نصب نمائید.

در ویندوز فون ارسال پیام با Masanger Live و Facebook ادغام گردیده است. از قابلیت دیگری که برای پیام در ویندوز فون اضافه شده است،این است که شما می توانید به جای اینکه متن مورد نظرتان را تایپ نمائید، می توانید صحبت کنید و تایپ شدن را به سیستم عامل بسپارید، همچنان این سیستم عامل می تواند پیام های جدید شما را برایتان بخواند..

در سیستم عامل ویندوزفون 7 یک مرورگر IE وجود دارد، که بر پایه موتور Render مرورگر IE 9 طراحی شده است. شما در این مرورگر می توانید تا 6 صفحه به صورت همزمان در کنار هم باز نمائید. امکان ذخیره سازی تصاویر موجود در صفحات را دارد و Multi Touch می باشد. امکان اینکه بتوانید یک کلمه را جستجو نمائید وجود دارد، همچنان امکان اینکه این مرورگر جدا از هسته سیستم عامل به روزرسانی گردد وجود دارد. در ویندوزفون 8 از IE 10 استفاده شده است و در ویندوزفون 8.1 از IE 11 استفاده شده است، که یکی از امکاناتی که در این نسخه ها اضافه شده امکان ذخیره سازی نام کاربری و رمزهای عبور می باشد.

در ویندوز فون از سرویس های Hotmail , Yahoo , Gmail به صورت پیش فرض پشتیبانی می گردد، همچنان می توان بقیه سرویس های ایمیل را از دو پروتکل Imap و pop3 بر روی ویندوز فون استفاده نمود. یک امکانی که در ویندوزفون وجود دارد می توان چند اکانت ایمیل را به یکدیگر Link نمود تا ایمیل های دریافتی را در یک میل باکس دریافت نمایند.

در ویندوز فون برای به اشتراک گذاشتن فایل های رسانه ای بین گوشی به رایانه یا Device دیگر می توانید از نرم افزار Zone For Windows Phone استفاده نمائید. این نرم افزار فایل های صوتی و ویدئویی موجود در گوشی و آلبوم های ویندوز لایو و ... را به کاربر نشان می دهد. نرم افزار Zune فایل هایی نظیر Wav , MP3 , M4b , M4A , MP4 , AAC , AMR , WMA , 3G2 3GP , Mov را پشتیابنی می نماید. همچنین کدک هایی نظیر DivX , Xvid را در فایل ها Avi می توان با کمک این نرم افزار مشاهده نمود، و هچنین فرمت های عکس Jpg , Jpeg , Gif , Tif , Bmp , Png را در سیستم عامل ویندوزفون 7 پشتیبانی می شود.

شرکت مایکروسافت برای سازندگان و طراحان سخت افزار ویندوزفون اجبار نموده است که یک دکمه فیزیکی به عنوان جستجوگر تعبیه شود، که بتوان به جستجو در میان نرم افزار های گوشی، لیست های تماس، جستجو در میان موتور جستجو Bing و خبرها را در موتور جستجو Bing فراهم آورد.

در سیستم عامل ویندوز فون یک Office Hub وجود دارد، که تمامی فایل های مربوط به آفیس در آن قرار می گیرد، و امکان ایجاد فایل و ویرایش فایل را به کاربر می دهد. با اضافه شدن نرم افزار Adobe Reader به مجموعه آفیس سیستم عامل ویندوز فون مبدل به یک سیستم عامل کاربردی نیز می شود.

قابلیت مالتی تسکینگ از سیستم عامل مانگو به این سیستم عامل نیز اضافه شده است، با نگه داشتن کلید Back شما می توانید لیست نرم افزار های در حال اجرا را ببینید و طبق خواسته خود نرم افزاری که مورد نیاز نیست را حذف نمائید.

در این سیستم عامل همگام سازی با نرم افزار Zune یا با کمک USB صورت می پذیرد. می توانید فیلم ها، عکس ها، موزیک ها و پادکست ها بین دو Device را همگام سازی (Sync) نمائید. همچنین می توان با کمک Wireless و نرم افزار های جانبی دو Device را به یکدیگر همگام سازی (Sync) نمائید.

نخستین نسخه این سیستم عامل Windows Phone7 می باشد. این سیستم عامل در 15 فوریه 2010 در همایش بزرگ و جهانی گوشی همراه در شهر بارسلونا کشور اسپانیا معرفی شد، و در همان سال در تاریخ 8 نوامبر در آمریکا عرضه گردید.

در نسخه 8 ویندوز فون یک سری امکانات و ویرایش های جدید علاوه بر امکاناتی که در نسخه قبلی وجود داشته است، به سیستم عامل اضافه نموده که می توان این امکانات را به شرح ذیل توضیح داد:

1. استارت بار با صفحه جدید
2. امکان تغییر سایز کاشی ها در سه سایز متفاوت
3. امکان استفاده از زیر زمینه های موجود در Bing
4. اضافه نمودن لایه امنیتی با کمک اپلیکیشن هایی نظیر: Secure boot ، Bit Locker Encryption
5. عکاسی به صورت پانوراما
6. پشتیبانی از ارتباطات میدانی نزدیک یا همان NFC، با اضافه نمودن کارت های اعتباری در Wallet Hub می توانید کیف پول همراه خود در ویندوزفون داشته باشید.
7. افزایش کیفیت و گرافیک بازی ها با کمک نرم افزار DirectX با همکاری کمپانی هایی نظیر هاووک و َAuto Desk
8. ارتقا نسخه مرورگر IE به نسخه 10
9. قابلیت اتصال دائم به Wi-Fi
10. سیستم عامل ویندوز فون 8 تغییر خانواده از Windows CE که در ویندوزفون 7 بوده را به Windows NT داده است، همچنین ویندوزفون 8 دارای هسته ای همانند هسته ی Windows 8 و Windows 8 RT می باشد.

با کمک این نرم افزار می توانید اپلیکیشن ها، بازی ها، موزیک و ویدئو های متنوعی را دانلود و یا خرید نمائید. بیش از 130,000 اپلیکیشن در پایان فوریه 2013 توسط شرکت مایکروسافت در مارکت قرار گرفت. Store Microsoft پیوسته در حال توسعه می باشد، و در پایان سپتامبر سال 2014 نزدیک به 350000 اپلیکیشن داخل آن قرار گرفت. این توسعه بسیار سریعتر از پلتفرم های IOS و اندروید در حال پیشروی می باشد. در طول هر روز نزدیک به 500 اپلیکیشن به مارکت ویندوزفون اضافه و نزدیک به 10 میلیون اپلیکیشن در حال دانلود می باشد.
طبق آماری که شرکت مایکروسافت در آورده است نزدیک به 510000 توسعه دهند در سایت مایکروسافت ثبت نام نموده اند.

کورتانا(Cortana)شخصیتی در ویندوزفون می باشد که به عنوان دستیارشخصی شما در سیستم عامل ویندوفون معرفی شده است. که شخصیت کورتانا برگرفته شده از شخصیت هیلو می باشد، این شخصیت دارای هوش مصنوعی بوده و همانند شخصیت سیری در IOS اپل است.