Php و Asp هر دو زبان های برنامه نویسی تحت وب و ابزارهایی هستند که در دست برنامه نویسان برای طراحی وب سایت ها و پروژه های تحت وب به کار می روند. این دو زبان برنامه نویسی مانند برندهای مختلفی در دنیای تکنولوژی موافقان و مخالفان متعهد و سرسختی دارند.
اختلافی که بین طرفداران ویندوز و لینوکس و یا اختلاف بین سیستم عامل های محصولات اپل و اندروید در تلفن های همراه هوشمند دیده می شود، در ابن دو زبان برنامه نویسی نیز وجود دارد. اما باید این موضوع را بدانیم که این ابزارها هر کدام به نوعی عصای دست برنامه نویسان وب هستند و تفاوت بین asp و php در ساختار کلی بسیار ناچیز است.
زبان برنامه نویسی PHP توسط جامعه ی متن باز توسعه داده می شود و شعار "ما استفاده می کنیم و همه باید استفاده کنند" در ساختار برنامه نویسی این زبان به وفور دیده می شود. دانلود، توسعه و استفاده از php کاملا رایگان است.
زبان برنامه نویسی ASP توسط شرکت مایکروسافت ارائه می شود و به صورت تجاری توسعه و پشتیبانی می شود. این موضوع بدین معنی است که برای توسعه این زبان برنامه نویسی باید لایسنس هایی خریداری شود.
بخش عمده ای از وب سایت های اینترنتی توسط زبان php توسعه پیدا کرده اند ولیکن زبان asp نسبت به زبان پی اچ پی درصد کمتری از بازار سایت های اینترنتی را در اختیار خود قرار داده است. این موضوع دلیلی بر برتری Php نسبت به Asp نیست بلکه رابطه مستقیمی به هزینه های تمام شده و توسعه این دو زبان دارد.
به عنوان مثال هزینه میزبانی PHP از هزینه میزبانی رقیب خود کمتر است و همچنین توسعه ماژول ها و فریم ورک های PHP در بیشتر مواقع رایگان است. اما Asp تعداد فریم ورک های کمتری دارد و معمولا از فریم ورک توسعه یافته توسط مایکروسافت برای این کار استفاده می شود.
پی اچ پی در بیشتر سیستم عامل ها قابل استفاده می باشد و معمولا برای نگهداری اطلاعات از MySQL استفاده میکند. در طرف دیگر اِی اِس پی برای اجرا نیازمند به محیط ویندوز می باشد و معمولا در کنار پایگاه داده SQL Server مایکروسافت برای توسعه نرم افزارهای داده محور به کار گرفته می شود.
موضوع فریم ورک ها در تفاوت php و asp بسیار جدی است. در زبان پی اچ پی فریم ورک های زیادی وجود دارد که در اغلب موارد رایگان به اشتراک گذاشته می شوند. این موضوع شاید در ابتدای امر جذاب و قابل توجه باشد اما یکی از موارد منفی آن نیز محسوب می گردد.
به دلیل متن باز بودن فریم ورک ها تمامی توسعه دهندگان چه فنی و چه غیر فنی حق دخل و تصرف و اشتراک فریم ورک ها در اینترنت را دارند. به همین دلیل است که در بسیاری مواقع سایت هایی که توسط PHP نوشته می شوند دچار فرسودگی و از امنیت لازم برخوردار نیستند.
تداخل فریم ورک های گوناگون و روش های الگوریتمی این فریم ورک ها می بایست با تخصص لازم لحاظ شود، اما در 90 درصد مواقع این کار صورت نمی گیرد و به همین دلیل است که سایت های PHP ارزان تر و قابل نفوذتر از سایت هایی است که با زبان Asp نوشته می شوند.
تعداد زیادی کامپوننت و ماژول تجاری برای گسترش نرم افزارهای تحت asp به نسبت ابزارهای تجاری برای
نرم افزارهای تحت php وجود دارند که این ابزارها موجب افزایش سرعت گسترش در هنگام تولید نرم افزارهای سازمانی و تجاری می شوند. به همین دلیل است که سایت هایی که با
پی اچ پی توسعه داده می شوند در سال های بعدی سرعت کمتری دارند و تداخل این ابزار با الگوریتم ابزارهای دیگری که بر روی PHP نصب می شود دلیل این کندی است.
یکی از مواردی که تفاوت شگرفی در ساختار این ابزارهای برنامه نویسی وجود دارد، سرعت جستجو در پایگاه داده ها است. در بررسی جستجو توسط سایت های معتبر جهانی دیده شده است که در حجم زیاد داده، جستجوی PHP بسیار کندتر از ASP عمل می کند. در این بررسی آورده شده است که 1 میلیون داده برای جستجو مقایسه این دو زبان به هیچ عنوان کاربردی ندارد و PHP در این مقایسه نتوانسته است نام خود را در زبان های برنامه نویسی قرار دهد که بتواند این مقدار داده را جستجو نماید.
یکی دیگر از مواردی که تفاوت بارز این دو زبان برنامه نویسی را پدید می آورد، فریم ورک هایی است که افکت های خاصی به سایت های طراحی شده می دهد. در این مورد زبان برنامه نویسی پی اچ پی توانسته است زیبایی بیشتری را در استفاده از افکت های خاص به سایت های طراحی شده و توسعه داده شده توسط خود بدهد که زبان Asp در این خصوص نتوانسته است موفق باشد.
البته باید در این خصوص گفت که زیبایی نمی تواند امنیت و کارایی را تحت شعاع قرار دهد. به همین دلیل است که سازمان های بزرگ به هیچ عنوان به سراغ PHP نمی روند.
حالا سوال اینجاست که سایت های پربازدید و مطرح دنیا از کدامین زبان برنامه نویسی استفاده می کنند؟
با یک نگاه گذرا متوجه خواهیم شد که تنها یاهو ، ویکیپدیا و وردپرس از PHP استفاده می کنند که البته یاهو در بیانیه ای در انتهای سال 2014 اعلام کرد که قصد مهاجرت به دیگر زبان های برنامه نویسی را دارد.